|
KHI THỰC TIỄN LÊN TIẾNG NGÔ THẢO
Cả nước đang sống một mùa hè nóng bỏng. Điện dân dụng ban ngày không có để chống nóng. Nhiều phố ở trung tâm thủ đô xưa bị đào làm công sự tránh máy bay, giờ lại bị đào lên làm giếng lấy nước. Sau một ngày đi làm về, bao người ngẩn ngơ trước cửa chợ không biết chọn món gì cho bữa chiều gia đình đủ tái xuất sức sản xuất cho người đi làm, đi học, và chống chọi với cái nóng khủng khiếp này. Giá cả tăng, công lao động một số ngành đã được tăng. Mà đồng lương cán bộ nào đã tăng? Mà nhuận bút - trả cho người lao động trí óc - nào đã có ai cho phép tăng? Có tờ báo không đặt được bài vì nhuận bút báo trung ương thấp hơn báo địa phương - nhất là các phụ trương "vui vẻ trẻ trung" đã xé rào nhuận bút. Tình hình quả khó vui khi nhìn một dòng nước ngược chưa có phương sách gì ngăn chặn. Quốc hội khóa VIII đã khai mạc trong những ngày như vậy. Trong lịch sử, Đảng ta đã làm nên bao điều kỳ diệu. Hôm nay, chúng ta đang chứng kiến một sự kiện như thế. Bài phát biểu của đồng chí Nguyễn Văn Linh, Tổng Bí thư của Đảng trong phiên khai mạc Quốc hội khóa VIII đã gieo vào lòng người một niềm tin sâu sắc. Bằng một nhận thức tỉnh táo, đồng chí Tổng Bí thư đã phân tích hiện tình đất nước và những việc Quốc hội cần làm. Là những người mác-xít, nhưng có một thời quá quen với những lời ngợi ca và sống trong không khí ngợi ca, chúng ta rất sợ những ai đó phủ định thành tựu của chúng ta, và quên mất rằng phủ định của phủ định là quy luật của sự phát triển. Biết nhận ra những gì còn hạn chế của chúng ta để đi lên là biết bao cần thiết. Đại hội toàn quốc của Đảng lần thứ VI đã nêu một gương mẫu về sự dũng cảm. Chính tình thế đất nước buộc những con người cũ có cái nhìn mới về thực trạng đất nước. Và một khi thực tiễn được nhận diện đúng như nó có, thì đã tin chắc là sẽ có cách để giải quyết những gì tồn tại. Mặt bằng xã hội xác lập những nỗ lực hôm nay mà đồng chí Tổng Bí thư xác định đó là xây dựng thể chế dân chủ xã hội chủ nghĩa. Điều đó đặc biệt cần thiết khi dân trí cả xã hội đã được nâng lên. Một khi nhiều vấn đề xã hội chưa được giải quyết ngay, mức sống xã hội chưa được nâng lên, thì chỉ riêng không khí dân chủ đã gây được niềm vui và cảm giác hạnh phúc. Đối với những người làm công tác văn học nghệ thuật, đây thực sự là một thời cơ lớn cho sự sáng tạo. Đối với nhà văn không gì cần thiết hơn là được nói lên sự thật. Ghi lại cho chân thật hình ảnh những con người của thời đại chúng ta là sứ mệnh cao cả của nền văn học. Nhưng những khó khăn giả tạo đã có lúc làm cho một số người viết có tài năng mà thiếu khí phách, vì mệt mỏi, đã tìm nguồn sáng tác ở những nơi ít sóng gió. Một hôm nào chợt tỉnh, mới thấy đời sống vận động tự giành quyền phát triển, là chủ thể làm nên sự phát triển, mà văn học có khi chưa có mấy ai chăm lo làm công việc này. Sự đánh thức ý thức công dân, nhiệt tình chiến sĩ từ không khí mở rộng dân chủ xã hội chủ nghĩa đang mở ra một thời kỳ mới cho văn học đi gần đời sống. Một lần nữa tiếng gọi của Đảng lay động sâu xa tấm lòng và trách nhiệm của người cầm bút. Nguồn: Văn nghệ, Hà Nội, số 27 (4-7-1987)
24-3-08 |