Dự án xây dựng Sân bay Long Thành được xem là vấn đề trọng đại, và được bàn trong Hội nghị TW 11 về công tác nhân sự. Tại sao dự án sân bay Long Thành lại được coi là 1 trong 4 vấn đề quan trọng nhất hiện nay của Đảng?

Dư luận nói gì về vấn đề hết sức bất thường này?

Hội nghị Ban Chấp hành trung ương Đảng CSVN lần thứ 11 – Khóa XI vừa khai mạc tại Hà nội ngày 4/5/2015, với nội dung chủ yếu là bàn về công tác nhân sự, để chuẩn bị cho Đại hội Đảng CSVN lần thứ XII sẽ diễn ra vào đầu năm 2016.

Đằng sau dự án Sân bay Quốc tế Long Thành

Đáng chú ý, trong bài phát biểu của TBT Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị này, Dự án Sân bay Quốc tế Long Thành lại được coi là quan trọng, ngang hàng với 3 vấn đề trọng đại khác. Đó là các vấn đề về phương hướng công tác tổ chức nhân sự, về số lượng-việc phân bổ đại biểu và vấn đề mô hình tổ chức chính quyền địa phương.

Vấn đề này được dư luận hết sức quan tâm và người ta đã nêu câu hỏi rằng: Tại sao Dự án Sân bay Long Thành lại là 1 trong 4 vấn đề quan trọng nhất hiện nay của Đảng?

Bình luận về vấn đề này, TS. Nguyễn Quang A nguyên Viện trưởng Viện IDS nhận định:

“Người ta đưa dự án sân bay Long Thành vào thành một trong những nội dung quan trọng nhất của hội nghị TW 11 của Đảng CSVN, đây nó chỉ thể hiện nỗ lực của những nhóm lợi ích để thúc đẩy việc thông qua cái dự án này. Và khi thông qua dự án này thì coi như dự án đã chính thức được khởi động, thì lúc đó mới có thể có %, có thể có lợi ích đằng sau nó thúc đẩy. Tôi nghĩ hơi lạ, đó là trong một hội nghị quan trọng như thế này chủ yếu là bàn về công tác nhân sự, trong khi dự án sân bay Long Thành không phải là cái mục chính của hội nghị này. Song nó vẫn được đưa vào thì rất có thể đây là một sự mặc cả gì đó giữa các nhóm với nhau.”

...Tôi nghĩ hơi lạ, đó là trong một hội nghị quan trọng như thế này chủ yếu là bàn về công tác nhân sự, trong khi dự án sân bay Long Thành không phải là cái mục chính của hội nghị này. Song nó vẫn được đưa vào thì rất có thể đây là một sự mặc cả gì đó giữa các nhóm với nhau

Được biết về Dự án xây dựng Sân bay quốc tế Long Thành sử dụng một nguồn vốn lên tới 18 tỷ đô la Mỹ, sau đã điều chỉnh bằng cách cắt giảm các hạng mục dù rằng vẫn sẽ phải làm xuống còn 15 tỷ. Đây là một dự án mà các chuyên gia phản biện cho rằng chưa thực sự cần thiết và không có hiệu quả kinh tế.

Xây dựng Sân bay Long Thành là một sai lầm lớn

Mới đây, nói về những sai lầm trong việc xây dựng Sân bay Quốc tế Long Thành, TS Nguyễn Bách Phúc, Chủ tịch Hội tư vấn Khoa học công nghệ & quản lý TP.HCM gọi tắt là HASCON nói với RFA:

"Báo cáo của chính phủ nói rằng công trình sân bay Long Thành có chỉ số EIRR (Economic Internal Rate of Return-Tỷ suất hoàn vốn nội tại về kinh tế) là tới hơn 22% điều đó có nghĩa là lời rất lớn nhưng tôi đã phân tích cái tính toán đó hoàn toàn sai. Chúng tôi không có cơ sở thông tin để mà tính toán nhưng bằng kinh nghiệm của chúng tôi thì chúng tôi cho rằng chỉ khoản độ 1 tới 2% là cùng. Nều như mà chỉ số đó dưới 10% thì trên thế giới này không ai đi đầu tư vào một công trình mà tính chỉ số EIRR lại dưới 10%"

Theo VnExpress PGS - TS Nguyễn Thiện Tống, Chủ tịch Chi hội hàng không thuộc Hội tư vấn Khoa học công nghệ và Quản lý HASCON đã cho rằng, với diện tích đất 1.500ha của Tân Sơn Nhất hiện có, với số tiền 3 tỷ USD chúng ta có thể nâng cấp sân bay này lên công suất 80 triệu hành khách/năm, mà không cần phải di dời hay làm thêm sân bay mới.

Theo VnEconomy online, Tiến sĩ khoa học Trần Quang Thắng - Ủy viên Hội đồng Nhân dân TP. HCM cho rằng: “Dự án sân bay Long Thành còn mang nhiều yếu tố chủ quan, chưa đánh giá đầy đủ rủi ro tiềm ẩn mang tính cốt lõi. Phương án khả thi là nâng công suất cho sân bay Tân Sơn Nhất. Làm tốt những vấn đề này thì sau năm 2025 mới tính đến chuyện xây dựng sân bay mới.”

Vấn đề xây dựng Sân bay Quốc tế Long Thành sẽ nâng mức nợ công của VN lên rất nhiều.  Từ Sài gòn, TS. Phạm Chí Dũng nhận định:

“Nếu vấn đề Sân bay Long Thành không được thông qua trong ký họp hội nghị TW 11 lần này, thì gần như chắc chắn khi đưa ra Quốc hội dự án này sẽ bị phủ quyết. Hoặc nếu không bị phủ quyết thì nó cũng sẽ bị kéo dài thêm một thời gian nữa và tôi nghĩ rằng với số vốn đầu tư quá khủng khiếp của dự án sân bay Long Thành lên tới 18 tỷ đô la, mà sau đó nhóm lợi ích ODA rút xuống còn 15 tỷ đô la thì việc vay vốn cho dự án sân bay Long Thành vẫn là vướng mắc rất lớn trong bài toán giải quyết nợ quốc gia ở VN. ”

Trả lời câu hỏi nguyên nhân do đâu mà Dự án Sân bay Quốc tế Long Thành đột nhiên lại được trở thành một vấn đề quan trọng của Đảng CSVN vào lúc này?

TS. Nguyễn Quang A khẳng định:

“Cái chuyện vì lợi ích nhóm thì đã quá hiển nhiên trong dự án này, vì những người mà họ quan tâm nhất đến chuyện Dự án này là Bộ Giao thông, là Chính phủ, là một số chính quyền địa phương ở cái vùng đó. Tôi nghĩ họ sẽ thúc đẩy hết sức mạnh mẽ cho việc thông qua dự án này, vì cái đó nó gắn trực tiếp với lợi ích của họ. Và nó liên quan đến cái khoản chi tiêu ODA cuối cùng như người ta nói, nếu đúng là có sự cam két như vậy thì đấy cũng là một nhân tố thúc đẩy rất mạnh mẽ cho việc thông qua. Nhưng không biết đằng sau họ có đi đêm với nhau chuyện gì không? ”

Bằng một thái độ thận trọng, TS. Phạm Chí Dũng cho biết ý kiến của ông, ông nói:

“Chúng ta có thể dùng từ ”cài” một cách rất ẩn dụ và tế nhị, nhưng cũng rất là thực chất. Vì dự án sân bay Long Thành là một dự án có đặc trưng rất lớn, đó là Dự án lợi ích nhóm mà ta thấy quá rõ và đó là dự án của nhóm lợi ích ODA thực hiện vào giai đoạn chót mà dư luận cho rằng vét cú chót. Tất cả những cái đó cho thấy lợi ích nhóm ở VN đã lên tới mức độ tham tàn, khủng khiếp và sau khi người ta vơ vét hết tất cả tài nguyên ở VN thì người ta bắt đầu nhắm sang các nguồn khác. Đó là nguồn tài trợ, viện trợ ODA, đặc biệt là nguồn viện trợ không hoàn lại. Và tôi không nghi ngờ gì về vấn đề sân bay Long Thành chính là một đặc trưng, đặc thù cho vấn đề tham nhũng ODA.”

Đây sẽ trở thành một tiền lệ xấu, Đảng CSVN nên quyết định dừng ngay Dự án Sân bay Quốc tế Long Thành, TS. Nguyễn Quang A khuyến nghị:

“Tôi nghĩ Đảng CSVN và cái Ban chấp hành này, mà họ vẫn cứ huênh hoang nói rằng là đại diện lợi ích cho Dân tộc VN thì họ nên để lùi lại cái dự án này. Bởi vì nếu mà họ thông qua dự án này thì lập tức Quốc hội sẽ phải gật theo. Do vậy tôi nghĩ đó là vấn đề hết sức nguy hiểm.”

Ở VN, Đảng CSVN là cơ quan quyền lực cao nhất, đứng trên tất cả kể cả Hiến pháp và pháp luật, do vậy quyết định của Ban Chấp hành TW Đảng lần này về vấn đề Dự án Sân bay Quốc tế Long Thành có thể vô hiệu hóa các ý kiến phản biện nghiêm túc của các chuyên gia về dự án không có hiệu quả kinh tế này. Đây là vấn đề hết sức đáng báo động.