|
VOA Blog
Tất cả vì... Thủ tướng!
Trân Văn
Ông Phạm Minh Chính – Thủ tướng Việt Nam - vừa gửi thêm một công điện
theo hình thức... hỏa tốc cho lãnh đạo các cơ quan trực thuộc
chính phủ và chủ tịch các địa phương trực thuộc trung ương, hối thúc khôi
phục các hoạt động vận tải hành khách, trong đó có hàng không (1)... Nếu
quan sát cách thức ông Phạm Minh Chính, điều hành hệ thống công quyền
trong đợt dịch COVID-19 thứ tư, ắt sẽ nhận ra, Thủ tướng Việt Nam không
chỉ bất nhất cả về nhận thức lẫn hành xử mà còn hết sức mâu thuẫn về
tính cách.
*** Có
lúc, ông Chính tỏ ra hết sức quyết liệt như hồi trung tuần tháng 9 – tra
hỏi lãnh đạo Kiên Giang xem họ có biết số người mới bị nhiễm COVID-19 là
bao nhiêu, cụ thể ở đâu,… phê phán kịch liệt lãnh đạo một số tỉnh, thành
phố... yếu kém, lúng túng trong lãnh đạo, chỉ đạo (2). Sự quyết
liệt ấy thô bạo đến mức làm một số viên chức lãnh đạo hệ thống chính
trị, hệ thống công quyền địa phương bị tổn thương, phải buột miệng
than… buồn vì bị Thủ tướng xem như… học trò, gọi lên … trả
bài (3)! Song
cũng có những lúc, ông Chính… mềm mỏng đến mức bất thường! Ví dụ, ngày
8/10/2021, chính phủ đã yêu cầu các bộ hữu trách và chính quyền các địa
phương phối hợp khôi phục các tuyến bay nội địa. Trong cùng ngày, Bộ
GTVT đã xác lập việc mở lại 19 tuyến bay, thực hiện mỗi ngày 38 chuyến
bay (4). Tuy nhiên chính quyền nhiều địa phương không thực thi! Ngày
10/10/2021, thời điểm được xác định là mốc tái khởi động hoạt động hàng
không, ông Chính chỉ nhắc nhở phải... thực hiện nghiêm (1)!.. Có
lúc, ông Chính tỏ ra hết sức sâu sát, chú ý đến một số tiểu tiết mà
những cá nhân điều hành – quản trị vĩ mô không nhất thiết phải bận tâm.
Chẳng hạn trong chuyện thị sát TP.HCM, Bình Dương, ông Chính mất rất
nhiều thời gian để cùng với ai đó chờ xem bao lâu sau khi dân chúng gọi
vào các đường dây nóng, đề nghị hỗ trợ y tế, cung cấp các gói an sinh,
mới được chính quyền địa phương đáp ứng (5),... Hay trực tiếp gọi điện
thoại cho Bí thư kiêm Chủ tịch một thị trấn, dặn dò phải tổ chức xét
nghiệm hai ngày/lần (6),... Song
cũng có những lúc, dẫu tình thế như “nước sôi, lửa bỏng”, ông
Chính lại… phản ứng giống như vô cảm nên việc tự điều chỉnh trong quản
trị - điều hành vĩ mô vừa chậm chạp, vừa khó hiểu đến mức bất thường! Ví
dụ, từ 30/9/2021 – một ngày trước thời điểm TP.HCM nới lỏng các biện
pháp hạn chế đi lại – di dân tạm trú ở TP.HCM và nhiều địa phương thuộc
miền Nam lũ lượt di tản khỏi các đô thị, trung tâm công nghiệp, thảm
cảnh trở thành thảm nạn làm quốc gia rúng động nhưng phải mất tới hai
ngày, ông Chính mới lập lờ giữa... yêu cầu tiếp tục vận động người
dân ở lại... với... tổ chức đón, đưa, bảo đảm đi lại thuận lợi,
an toàn giao thông, tránh gây bức xúc cho người dân nếu họ thực
sự mong muốn về quê (7). Mất
thêm năm ngày nữa khi nhân tâm chao đảo vì thông tin, hình ảnh nạn dân,
kể cả người già, trẻ sơ sinh ,... dãi nắng, dầm mưa, ăn bờ, ngủ bụi, kể
cả thương tích, tử nạn vì phải tự vận động trên đường thiên lý đến kiệt
sức, hôm 7/10/2021 – qua một công điện khác - ông Chính mới thừa nhận,
rời bỏ các đô thị, trung tâm công công nghiệp sau một thời gian dài bị
giam lỏng trong nơi tạm trú là... nhu cầu chính đáng và chính
quyền các địa phương phải... phối hợp đưa, đón nhanh, nhịp nhàng hơn (8)! Vì
sao một cá nhân từng xuất hiện trước công chúng như một nhân vật... luôn
biết quan sát, lắng nghe, sát sao đến từng chi tiết nhỏ nhất, rảo
bước thị sát khắp nơi, bất kể giờ giấc, bất kể... áo đẫm mồ hôi (9)
hồi hạ tuần tháng 8, đến thượng tuần tháng 10 lại... đột nhiên trở thành
không nghe, không thấy, không biết, cả nghĩ lẫn hành động đều rất chậm
đối với thảm nạn kéo dài hàng chục ngày, liên quan đến hàng trăm ngàn
đồng bào đã “thất cơ, lỡ vận”, còn phải tiếp tục đối diện với đủ
loại khổ nạn trên đường di tản? Xét
cho đến cùng, những biểu hiện tưởng như đối chọi nhau về bản chất dường
như vẫn có một điểm tương đồng: Đó là bất kể thế nào ông Chính cũng vẫn
muốn tạo dựng hình ảnh tốt về Thủ tướng, nâng cao uy tín và vị thế chính
trị của ông.
Áo đẫm mồ hôi không hề mâu thuẫn với
việc chậm chỉ đạo chính quyền các địa phương phải hỗ trợ nạn dân về quê.
Sở dĩ nhân vật... luôn biết quan sát, lắng nghe, sát sao đến từng chi
tiết nhỏ nhất để thảm nạn kéo dài khiến cả quốc gia rúng động, mới
nhìn nhận đó là... nhu cầu chính đáng, vì vài giờ trước khi
TP.HCM nới lỏng các biện pháp kiểm soát đi lại, ông đã trót... chỉ đạo: Phải tiếp
tục kiểm soát người ra - vào TP.HCM và các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai,
Long An (10). Nếu
không có chỉ đạo này sẽ không có chuyện nhiều địa phương lập chốt, chặn
nạn dân về quê, phạt họ, nhiều nạn dân phải lạy lực lượng vũ trang.
Không có chỉ đạo này thì các chỉ đạo sau đó vào những ngày 2/10/2021 và
7/10/2021 không khó hiểu: Yêu cầu chính quyền các địa phương phải
vừa... tuyên truyền, vận động người dân ở lại, vừa... tổ chức
đón, đưa, bảo đảm đi lại thuận lợi, an toàn giao thông, tránh gây bức
xúc cho người dân nếu họ thực sự mong muốn về quê. Sự chậm trễ trong chỉ đạo
hỗ trợ nạn dân của ông Chính rõ ràng đã phủ nhận nỗ lực ca ngợi ông... luôn
biết quan sát, lắng nghe, sát sao đến từng chi tiết nhỏ nhất. Những
mâu thuẫn trong chỉ đạo hỗ trợ nạn dân chứng minh, sự chậm trễ ấy không
phải do vô cảm. Dường như đó là một nỗ lực khác để bảo vệ... hình ảnh,
uy tín của Thủ tướng. Ông Chính đã chọn... chậm mà... chắc để bảo
vệ vị thế chính trị của mình nhưng không đơn thuần do mắc kẹt bởi chỉ
đạo... phải tiếp tục kiểm soát người ra – vào! Ít
nhất các công điện hỏa tốc mà nội dung mâu thuẫn với chính nó hoặc mâu
thuẫn với nhau phô bày một điểm chung: Sự lo ngại về việc sẽ có thêm
nhiều ổ dịch mà chính phủ không có khả năng xử lý và không muốn nhận
trách nhiệm! Phương châm... chậm mà... chắc giống như biện
pháp nhằm... mua thời gian, chờ xem hậu quả thế nào. Nếu dịch bệnh lan
rộng hơn, chính quyền các địa phương sẽ phải thay chính phủ gánh trách
nhiệm trước... nhân dân vì đã nhận nạn dân hoặc để nạn dân băng qua địa
phận của mình!
Trong đợt dịch COVID-19 thứ tư, đã hơn một lần ông Chính ấn trách nhiệm
của Thủ tướng lên vai chính quyền các địa phương. Trước hậu quả nhãn
tiền do các biện pháp chống dịch cực đoạn, nhân vật từng thúc ép... “đi
từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”, buộc... “mỗi cơ quan,
đơn vị địa phương phải là một pháo đài, mỗi người dân phải là một chiến
sĩ” (11), đột nhiên đổi giọng, chỉ trích thuộc cấp: Phong tỏa để
làm gì thì không đặt ra, không có mục tiêu, không có lộ trình, không có
biện pháp (12)... Phải
chăng cách ứng xử kiểu như vậy đã tạo ra những... bài học kinh nghiệm nên
chính quyền các địa phương, hoặc thản nhiên ngăn chặn di dân, hoặc bất
động không làm gì cả? Thủ tướng... khôn ngoan như thế thì có bao
nhiêu viên chức thèm... dại... vì dân?
***
Dường như trong quản trị - điều hành Việt Nam ở đợt dịch thứ tư này, Unus
pro omnibus, omnes pro uno – một thành ngữ Latin, được Thụy Sĩ chọn
như tiêu chí hành động không chính thức cho cả quốc gia, từ lâu đã trở
thành quen thuộc với cả thiên hạ (One for all, all for one), lẫn
Việt Nam (một người vì tất cả, tất cả vì một người) – chỉ đúng vế
sau: Tất cả vì... Thủ tướng! Nếu chọn cách nghĩ khác sẽ rất khó,
thậm chí không thể giải thích tại sao trong quản trị - điều hành ông
Chính lại bất nhất, thường xuyên mâu thuẫn như vậy! Tại
sao một người từng dùng hệ thống truyền thông quốc gia để chứng tỏ cả ý
thức trách nhiệm lẫn sự quyết liệt đối với các viên chức lãnh đạo tỉnh
Kiên Giang... yếu kém, lúng túng trong lãnh đạo, chỉ đạo, lại
không tỏ ra cứng rắn khi chính quyền một số địa phương chần chờ, thậm
chí công khai cưỡng lại ý định tái khôi phục hoạt động hàng không của
chính phủ với lý do dịch bệnh có thể tái bùng phát hoặc lan rộng? Công
điện hỏa tốc mới nhất liên quan đến vấn đề này chỉ nhắc nhở... phải
thực hiện nghiêm! Tại sao Thủ tướng có thể quan tâm đến chuyện một
thị trấn thực hiện phong tỏa thế nào, xét nghiệm ra sao, lại thản nhiên
để chính quyền các địa phương trên toàn quốc tùy nghi hành động trong
ngăn ngừa dịch bệnh dù thực tế cho thấy mỗi nơi một kiểu không chỉ nguy
hại cho cả dân sinh lẫn kinh tế mà còn xâm hại nhân quyền, vi phạm luật
pháp?
Chú thích (1) https://www.baogiaothong.vn/thu-tuong-hoa-toc-ra-cong-dien-yeu-cau-khoi-phuc-van-tai-d528089.html (3) https://tienphong.vn/buon-nhu-hoc-tro-tra-bai-sau-cuoc-hop-truc-tuyen-voi-thu-tuong-post1375943.tpo (4) http://baochinhphu.vn/Kinh-te/Thi-diem-bay-noi-dia-tu-ngay-1010-moi-ngay-co-38-chuyen/449046.vgp (6) https://www.baogiaothong.vn/thu-tuong-hoa-toc-ra-cong-dien-yeu-cau-khoi-phuc-van-tai-d528089.html (9) https://vtc.vn/chiec-ao-dam-mo-hoi-cua-thu-tuong-ar633336.html
(12) https://www.youtube.com/watch?v=IEU3WtBnwXE |