Sau khi ra Hà Nội dự lễ cầu nguyện cho gia đình ông Đoàn Văn Vươn, nghệ sỹ Kim Chi tiếp tục bày tỏ lòng tin ông Vươn vô tội, và chỉ hành động vì 'đã bị dồn đến chân tường'.

Trả lời BBC hôm khai mạc phiên xử ông Đoàn Văn Vương và thân nhân 02/04/2013 nghệ sỹ ưu tú, diễn viên điện ảnh Nguyễn Kim Chi nhận định về tòa án và chính quyền:

Nghệ sỹ Kim Chi: Tôi đã có bài viết kể lại ở trên trang của Bùi Văn Bồng về sự có mặt của mình trong buổi lễ cầu nguyện đó. Tôi nói rõ quan điểm của mình, nếu mà cái việc đó mà nó xảy ra như vậy, thì đó là một vết nhơ cho cái ngành tòa án Việt Nam, chứ không phải là oan hay là nặng nữa, mà một sự bất công vô lý.

Vì là tài sản của người ta mà lại chiếm đoạt một cách phi lý thì người ta bảo vệ. Mà chính là năm ngoái thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có ý kiến rằng họ bị cưỡng chế này kia là sai rồi, mà những người lãnh đạo Hải Phòng đã từng bị kỷ luật rồi. Thế tại sao bây giờ lại làm ngược lại như thế thì chúng tôi rất là ngỡ ngàng và rất là căm phẫn.

BBC: Có một nhà báo cũng viết trên mạng rằng, vụ việc này nếu chính quyền xử chặt, sẽ là ngòi nổ cho các vụ phản đối chính quyền để đòi đất khác, và nếu xử công bằng, tự nó sẽ tháo gỡ được sự giận dữ của người dân vì người ta sẽ hy vòng còn có công lý, bà nghĩ sao về tình hình, đời sống của người dân hiện nay?

Nghệ sỹ Kim Chi: Thật là khó nói. Và cái vụ việc này làm tôi rất là buồn. Nhưng mà đúng.

Tôi nghĩ rằng là nếu người ta thả bổng cho Đoàn Văn Vươn, cho gia đình anh ta, thì điều đó sẽ thu phục được lòng dân. Còn nếu mà lấy quyền, lấy luật rừng để mà trừng trị một người lương thiện như thế, thì nhất định là tức nước thì phải vỡ bờ thôi.

Người Việt Nam mình xưa nay vốn rất hiền hòa, theo tôi là như thế, chỉ khi nào người ta bị dồn đến chân tường thì người ta mới vùng dậy thôi.

BBC: Trong khi chống đối thì cũng có xảy ra thương tích, tai nạn cho những người phía chính quyền, thì bà có cho là ông Vươn cũng nên chịu tội?

Nghệ sỹ Kim Chi: Nếu mình công bằng thì mình phải đi từ cái gốc rễ của vấn đề. Vì sao lại có chuyện gia đình Đoàn Văn Vươn làm như thế? Bây giờ có người đến đe dọa thì người ta giăng những cái vũ khí tự tạo của người ta nhưng nếu mà chẳng ai đến thì làm gì có ai bị thương, làm gì có ai chống người thi hành công vụ.

Như tôi nói từ đầu, đấy là tài sản riêng của người ta, nhà nước Xã hội chủ nghĩa Việt Nam khích lệ lấn biển, khai phá này kia, đó là cái mồ hôi và nước mắt và máu của gia đình người ta.

Bây giờ bỗng dưng người ta bị chiếm đoạt, thì tôi mà tôi vào cái sự việc đó thì tôi cũng làm như thế. Ai mà cướp đi sự sống của tôi một cách vô lý thì tôi cũng hành động như thế.

BBC: Cách đây vài tháng bà từng từ chối đăng ký làm bằng khen vì không muốn có chữ ký của thủ tướng Việt Nam, và nay lại xuất hiện cùng nhóm người ủng hộ gia đình ông Vươn, có ý kiến cho rằng bà đã ngả về phía bất đồng chính kiến, bà nghĩ sao?

Nghệ sỹ Kim Chi: Rõ ràng rồi. Rõ ràng là tôi bất đồng chính kiến với nhiều việc lắm. Và bởi vì tôi bất đồng chính kiến mà tôi mới có bức thư gửi cho hội Điện ảnh, với cái quan niệm là ôi trời, một ông thủ tướng ổng để nợ nần như thế mà sao mọi người ham được ông ý khen vậy. Tôi nghĩ là ông ấy phải từ nhiệm từ lâu rồi.

Rõ ràng là tôi hành động có suy nghĩ chín chắn của một người có lương tri, thương nước thương dân, chứ tôi không làm bốc đồng hay ngẫu hứng.

Cho nên cũng có những người ném đá, nói tôi chơi nổi, đánh bóng tên tuổi, nhưng tôi mặc họ thôi, tôi không để ý, quan tâm.

Tôi có thể nói một cái câu rất là bướng bỉnh, rất là láo nhưng mà tôi rất thích, là dân gian có một câu là tôm tép luôn luôn nghĩ là cứt của ai cũng ở trên đầu chúng nó.

Tôi không sợ những lời vu khống...

BBC: Bà cũng từng tham gia cách mạng, từng tham gia chiến tranh mong giành độc lập để có cuộc sống tốt đẹp hơn, thì giờ bà có bao giờ thấy tiếc, thấy thất vọng, khi mà xã hội bây giờ không được như mình mong muốn?

Nghệ sỹ Kim Chi: Nó là hai giai đoạn. Cái giai đoạn đó, nếu như ai chứng kiến, thí dụ như thảm sát ở Phú Riềng, ở rất nhiều nơi, thì sẽ thấy là cái chế độ đó phải được dẹp đi.

Cho nên tôi cũng trong đoàn quân rất là hồ hởi đi vào chiến trường để mà tham gia. Và tôi quan niệm đó là việc xác đáng nên tôi cũng không sợ chết cái tuổi trẻ, tôi rất là hào hứng.

Cho đến bây giờ, thực ra mà nói, tôi cũng không tiếc công, tiếc sức gì hết, vì bao nhiêu người đã nằm lại chiến trường người ta không về, thì tôi cũng không có cái gì tiếc.

Nhưng tôi nghĩ là, lãnh đạo hiện nay, không chỉ có mình ông Nguyễn Tấn Dũng đâu, là đã phản bội lại nhân dân.

Độc lập mà không có ấm no, không có tự do thì độc lập chẳng làm gì hết, đó, cụ Hồ Chí Minh đã nói như vậy.

Cho đến giờ này, mấy chục năm qua, dân vẫn khổ, đất đai bị chiếm để làm dự án này, quy hoạch kia mà dân vẫn đói khổ, phải xuống đường để đòi đất thì đau đớn lắm.

...Nếu mà cứ cúi đầu sợ hãi mãi thì sẽ không bao giờ có sự thay đổi.

Bản thân tôi cũng từng rất tự hào mình là đảng viên đảng Cộng sản trước đây, nhưng mà bây giờ thì, Đảng đã làm mất lòng tin của nhân dân.

Rất nhiều bạn bè, con cháu tôi nói giỡn là “Ừ, mẹ là đảng viên nhưng mà tốt,” làm tôi buồn lắm. Đảng bây giờ nhiều người lợi dụng để có chức có quyền, để hà hiếp nhân dân cho nên tôi buồn lắm.

Nói lại chuyện Đoàn Văn Vươn thì tôi phản đối tới cùng nếu như mà xử oan sai, xử nặng...

BBC: Điều gì trong xã hội Việt Nam hiện nay khiến bà trăn trở nhiều nhất?

Nghệ sỹ Kim Chi: Tôi trăn trở nhiều nhất là dân không được tự do. Thực sự là không được tự do.

Vừa rồi chúng tôi góp ý thay đổi hiến pháp thì bị người ta quy chụp là có cái tư tưởng này kia, chống đối rồi thoái hóa, đủ kiểu. Nếu vậy thì các vị lãnh đạo chỉ muốn người ta vâng dạ thôi, chứ không muốn người ta góp ý chân thành về những điều cần làm để mà sửa chữa