TIẾNG DÂN
Thách thức nghiêm trọng nhất của Việt Nam là Đảng Cộng sản
Jackhammer Nguyễn
Ngày 11-2-2022, cây bút quen thuộc, Nguyễn
Quang Dy có bài viết đăng trên trang Viet-Studies: Những
thách thức năm Nhâm dần.
Bài mở đầu với những cảm xúc tích cực về các hiện tượng thiên nhiên đầu
năm mới, và kết thúc bằng lời khuyên rằng, Việt Nam nên thay đổi thể chế
để có thể vượt qua những thách thức trong năm mới.
Chúng ta có thể dễ dàng đồng ý với những phân tích về quan hệ bang giao
quốc tế của tác giả, trong đó nhấn mạnh, việc Việt Nam đã khá thành công
trong việc tạo cho mình một thế đứng trung gian giữa cuộc xung đột và
cạnh tranh ngày càng mạnh giữa các siêu cường, quan trọng nhất là cuộc
xung đột Mỹ – Trung. Nói một cách nôm na là, Hà Nội đã thành công trong
việc đu dây giữa Washington và Bắc Kinh.
Không chỉ một mình ông Nguyễn Quang Dy nhận ra điều đó, tôi cũng có nghe
rằng một trong những gương mặt chống Cộng có tiếng người Việt ở Mỹ, nói
trong chỗ thân tình rằng: “Cộng sản Hà Nội đu dây tử thần, nên cho họ
credit về chuyện đó”.
Ngày 11-2-2022, chính phủ Mỹ công bố sách lược Ấn Độ – Thái Bình Dương,
trong đó Việt Nam được xem như một trong những đối tác khu vực hàng đầu
(leading regional partners), ngang hàng với Singapore, Đài Loan.
Có thể nói không ngoa rằng, thái độ của Hoa Kỳ cộng với việc thành công
của chính sách đu dây của Việt Nam đã làm cho Hà Nội chống được dịch
Covid-19, với lượng vaccine của chính phủ Mỹ đến kịp thời.
Những đề cập về kinh tế Việt Nam cũng như những khuyến cáo (hoặc trích
dẫn) mà ông Nguyễn Quang Dy đưa ra, cũng sẽ dễ dàng được độc giả đồng
tình.
Nhưng không biết có phải vì do thời điểm đầu
năm mới, cần có những suy nghĩ tích cực hay không, nhưng tôi cảm thấy
tác giả đã giảm nhẹ điều gọi là thách thức lớn nhất
của Việt Nam hiện nay. Đó chính là vị trí một mình một
chợ, ngày càng vững chắc của Đảng Cộng sản cầm quyền.
Sau một thời gian dài lưỡng lự, Đảng Cộng sản đã tống giam người thực
sự đối kháng cuối cùng của chế độ là Phạm Đoan Trang vào năm 2020.
Thừa thắng xông lên, Đảng Cộng sản dẹp luôn những tổ chức dân sự ít màu
sắc chính trị quyền lực hơn, nhưng họ không kiểm soát.
Ngày 9-2-2022, Hà Nội tống giam bà Ngụy Thị Khanh, đứng đầu một tổ chức
môi trường, từng nhận giải thưởng về bảo vệ môi trường quốc tế, với tội
danh… trốn thuế! Cần nhớ rằng, tội danh loại này cũng từng được gán cho
một số nhân vật đối kháng có tiếng trước đây như Nguyễn Văn Hải, Lê Quốc
Quân, Trần Huỳnh Duy Thức (đối với ông Thức là cái nhãn gian lận thương
mại).
Công bằng mà nói thì những thành phần thực sự đối kháng như tôi
vừa đề cập không là bao nhiêu, sự lưỡng lự của Hà Nội trong hơn 10 năm
qua, chỉ là sự đo lường sức ép quốc tế lên họ mà thôi, chứ thực ra họ
vẫn kiểm soát tình hình, kiểm soát rất chặt phong trào đối kháng, một
phong trào ra đời từ sự bắt nạt của Trung Quốc đối với Việt Nam, hơn là
những nhu cầu dân sinh và xã hội trong nước. Đã ít ỏi, phong trào này
lại rất hỗn tạp, không dựa trên những hiểu biết căn bản về một xã hội
dân chủ.
Đầu năm 2022, một người Việt chống Cộng ở Mỹ là ông Dao Huyen, đưa ra nhận
xét về những người gọi là hoạt động dân chủ ở Việt Nam trong
những năm qua là họ “thiếu sự thiện lương và công chính của những
người muốn đi làm cách mạng”. Dĩ nhiên ông Dao Huyen nói điều đó
không bao hàm tất cả những người vào tù ra khám ở Việt Nam trong những
năm qua. Dù sao năm 2020 cũng đánh dấu sự kết thúc của phong trào này.
Bên trong thì phong trào đối kháng, vốn đã yếu, nay thì tan rã. Bên
ngoài, nhờ vào vị trí địa chiến lược đắc địa đối với phương Tây trong
cuộc đối đầu với Trung Quốc, cộng với ngoại giao đu dây khéo léo, Hà Nội
đang ở trong môi trường rất thuận lợi.
Nhưng trong những cái thuận lợi ấy, cái lợi cho Đảng Cộng sản Việt Nam
nhiều hơn so với người dân Việt Nam. Thậm chí đối với người dân Việt
Nam, lợi lộc của Đảng Cộng sản là điều có hại cho dân rất rõ ràng. Đảng
Cộng sản đã mạnh, đã một mình, nay càng mạnh thêm, càng một mình và càng
tha hồ làm bậy.
Cùng năm với việc bắt giữ Phạm Đoan Trang, việc chống dịch Covid một
cách bát nháo của Đảng làm cho hơn 20 ngàn người Việt thiệt mạng. Dịch
bệnh cũng làm lộ rõ tình trạng người dân quê Việt Nam, những người làm
thuê làm mướn trong các nhà máy, bị bóc lột tận xương tủy, trong đó có
hơn 1 triệu người bỏ chạy tán loạn sau vài tuần lễ phong tỏa.
Năm 2021 lại chứng kiến hai sự việc tồi tệ một cách kinh hoàng là vụ
công ty Việt Á bán bộ xét nghiệm dỏm, làm giàu trên tình trạng chết chóc
của dân chúng, và vụ nâng giá vé máy bay cho người Việt ở nước ngoài
muốn về nước giữa đại dịch, qua những chuyến bay mà chính quyền gọi là
“giải cứu”.
Hai điều kinh hoàng nhất trong hai sự kiện này là sự mục ruỗng của cả hệ
thống bao che cho những kẻ thủ ác, thứ hai là sự suy đồi đạo đức không
còn giới hạn nữa của quan chức Đảng Cộng sản Việt Nam.
Không có gì bảo đảm rằng hai sự việc như thế sẽ không còn xảy ra trong
tương lai, và người dân trong nước sẽ lại chịu hậu quả thảm khốc, trong
tình trạng Đảng Cộng sản Việt Nam một mình một chợ, quyền lực không giới
hạn, tự tung tự tác.
Và đó chính là thách thức nghiêm trọng nhất đối với Việt Nam hiện nay. |