Sáng hôm nay 4 tháng 3 năm 2014 Tòa án Nhân dân thành phố Đà Nẵng tại 374 đường Núi Thành Quận Hải Châu Đà Nẵng đã mở phiên tòa sơ thẩm xử nhà báo, blogger Trương Duy Nhất theo điều 258 lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân.

Luật sư Trần Vũ Hải, người bảo vệ quyền lợi của Trương Duy Nhất đã từ Hà Nội vào Đà Nẵng từ chiều hôm qua và ông thất bại không được tòa án cho phép bảo lãnh bạn bè và thân nhân của Trương Duy Nhất vào tham dự phiên tòa. Vào giờ chót chỉ có bà Cao Thị Xuân Phượng là vợ ông Trương Duy Nhất cùng một người con và người em trai được tòa cho vào tham gia vụ xử.

Lúc 8 giờ sáng, chúng tôi được những bạn bè, blogger từ nhiều nơi tới Đà Nẵng nhằm ủng hộ cho Trương Duy Nhất tường thuật khung cảnh trước tòa. Blogger Mẹ Nấm cho biết:

"Bây giờ em đang đứng đối diện tòa án và đi một mình. Rất đông công an, an ninh thường phục, đủ thứ hết. Em đã vào trong tòa án để hỏi thì họ nói chỉ có những người có giấy mời và có nhiệm vụ mới vào được phiên tòa tức là nó không phải là phiên tòa công khai. Cho tới giờ này không có việc chặn đường, mọi việc đều bình thường, có lẽ xe chở anh Trương Duy Nhất sắp đến vì em thấy họ đổ người xuống dẹp đường rồi nên em nghĩ chắc là vậy."

Nhà phê bình văn học Phạm Xuân Nguyên từ Hà Nội cùng vào Đà Nẵng với luật sư Trần Vũ Hải kể lại:

"Họ đang yêu cầu được vào tham dự phiên tòa vì nó xét xử công khai mà. LS Trần Vũ Hải yêu cầu cho phép mọi người vào nhưng hiện tại chỉ có gia đình và vợ con thôi mọi anh em bên ngoài đều không được vào. Lực lượng an ninh họ cũng chỉ ngăn chận thôi họ bảo ai có giấy mời thì vào còn không có giấy mời thì ở ngoài. Bản thân tôi chỉ yêu cầu họ ghi thêm lên tờ giấy là vụ án được xét xử công khai nhưng hạn chế người vào thì tôi sẽ về, tuy nhiên họ không thêm vào những chữ đó."

Blogger Huỳnh Ngọc Chênh đã có mặt tại Đà Nẵng từ hôm qua cho biết những quan sát của ông:

"Đồng bào tập trung rất đông trước cổng tòa để xin được vào nhưng mà không được. Bây giờ lực lượng công an bắt đầu xuất hiện mời bà con ra khỏi cổng tòa án nhưng mọi người không chịu đi. Có gần trăm người và họ đang tranh cãi với lực lượng an ninh."

Kỹ sư Nguyễn Văn Thạnh đang sống gần Đà Nẵng cũng có mặt anh cho biết:

"Em thấy cũng đông, có nhiều blogger đến từ Đà Nẵng hay đến từ Huế như anh Phan Đình Thành, đến từ Quảng Trị như chị Phương Anh, từ Sài Gòn như anh Huỳnh Ngọc Chênh, từ Nha Trang như Mẹ Nấm. Còn có anh Lê Thanh Hải anh Phạm Xuân Nguyên…"

Vào lúc 8 giờ 15 sáng blogger Mẹ Nấm cho biết thêm chi tiết về việc ông Trương Duy Nhất được mang tới tòa bằng cửa sau trong khi công an chuẩn bị ở cổng chính làm động tác giả như xe chở Trương Duy Nhất sắp đến:

"Sáng nay tất cả những người quan tâm và bạn bè của anh Nhất đều đứng ở cổng trước tòa án để đợi, cảnh sát giao thông, công an sắc phục dàn hai bên đường giống như sắp sửa đưa anh Trương Duy Nhất tới tòa án nhưng cuối cùng mọi người ở cổng trước đều bị hớ bởi vì lúc 8 giờ 10 phút có một bạn đứng ở cổng sau thấy họ đưa anh Nhất vào khu vực tòa án bằng cái cầu thang đi bộ phía sau khu vực tòa án. Không có người thân nào hay bạn bè nào biết chuyện đó. Em biết do tình cờ một người bạn ngồi ở phía sau bạn đó thấy."

Nhà báo Trương Duy Nhất cộng tác với báo Công an Quảng Nam Đà Nẵng và Đại Đoàn Kết nhiều năm trước khi tuyên bố bỏ làm báo để dành thời gian viết blog. Trang blog có tên Một góc nhìn khác của ông chỉ sau một thời gian ngắn đã có lượng truy cập kỷ lục. Những bài viết của ông tập trung phê phán những chính sách sai lầm cũng như các phát ngôn, hành động của những lãnh đạo cao nhất nước.

Trong bản cáo trạng của Viện Kiểm sát đã nêu ra chứng cứ là 12 bài viết của Trương Duy Nhất có nội dung nói xấu Đảng, Chính Phủ, Nhà Nước, Quốc Hội. Làm mất niềm tin của nhân dân vào đảng, chính phủ, nhà nước, quốc hội.

Vào khoảng 1 giờ chiều tòa tuyên án Trương Duy Nhất bản án 2 năm tù giam tính từ ngày bị tạm giữ. Luật sư Trần Vũ Hải cho chúng tôi biết nội dung phiên tòa ngắn ngủi trong vòng một buổi sángnhư sau:

"Trong phiên tòa Trương Duy Nhất đã cố gắng bào chữa và luật sư cũng cố gắng hoàn thành trách nhiệm của mình chứng minh cáo trạng và sự luận tội của Viện Kiềm sát là không có căn cứ. Chúng tôi tin rằng không có vị lãnh đạo nào có ý kiến gì về các bài viết này cả lúc ấy vị đại diện Viện kiểm sát lại quay ra nói rằng không truy tố về hành vi xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của các vị lãnh đạo và tổ chức mà chỉ nói rằng xâm phạm lợi ích nhà nước.

Chúng tôi hỏi lại lợi ích nhà nước là gì vì trong hiến pháp ghi rõ lợi ích nhà nước theo chúng tôi hiểu là vì dân do dân hạnh phúc, dân chủ v…v… nhưng ông này không xâm phạm những thứ đó. Lúc ấy Viện kiểm sát rất lúng túng không giải thích được như thế nào với bộ luật mà nói rằng lợi ích nhà nước chính là đường lối chính sách của đảng và nhà nước Việt Nam bị xuyên tạc…

Chúng tôi nói rằng các anh nói thế là trái với hiến pháp Việt Nam. Hiến pháp có nói nhà nước Việt Nam là nhà nước Pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Do dân, vì dân chứ có ai nói của nhà nước là vì uy tín của lãnh đạo hay đường lối của đảng và nhà nước đâu. Tôi đã yêu cầu Viện kiểm sát phải định nghĩa lại và định nghĩa đúng theo hiến pháp.

Tòa đã tìm mọi cách kết thúc phiên tòa và nói rằng để cho tòa quyết. Tôi thấy tòa mặc dù rất có thiện chí nhưng họ vẫn tìm cách cắt ngắn phiên tòa mà không làm rõ tất cả vấn đề mà bị cáo và luật sư đưa ra."

Khi chúng tôi hỏi ông Trương Duy Nhất có quyết định kháng cáo hay không luật sư Trần Vũ Hải cho biết:

"Ông Trương Duy Nhất thông báo với tôi là sẽ kháng cáo và ông khẳng định rằng chỉ khi tuyên vô tội thì ông ấy sẽ không kháng cáo nếu không thì sẽ kháng cáo tới cùng vậy thì chúng ta phải chờ đợi xem sao."

Mặc Lâm tường trình từ Bangkok Thái Lan.