VOA 12-2-14
Việt Nam im tiếng trước ngày
đánh dấu Chiến tranh Biên giới
Nhiều người sử dụng mạng xã
hội ở Việt Nam những ngày qua đã sử dụng hình ảnh
hoa sim tím để tưởng nhớ các chiến sỹ Việt hy sinh
trong Chiến tranh Biên giới năm 1979.
Trong khi đó, gần tới ngày 17/2, báo chí trong nước
hầu như không đề cập gì tới cuộc chiến gây thương
vong lớn giữa hai nước láng giềng từng được coi là
có mối quan hệ ‘môi hở răng lạnh’.
Lãnh đạo một tờ báo ở Việt Nam nói với VOA Việt Ngữ
với điều kiện không nêu danh tính rằng cơ quan ông
đã nhận được một chỉ thị mật từ Ban Tuyên giáo Trung
ương liên quan tới việc đưa tin về Cuộc chiến Biên
giới Việt – Trung.
Nhà báo này nói rằng nhiều cơ quan báo chí lớn ở
Việt Nam đã chuẩn bị sẵn các bài viết về sự kiện xảy
ra năm 1979, nhưng hiện đang ở trong tình thế ‘tiến
thoái lưỡng nan’.
Khi được hỏi về sự dè dặt này, giáo sư Carl Thayer
của Học viện Quốc phòng Úc nói rằng Hà Nội không
muốn thu hút sự chú ý tới một thực tế là Trung Quốc
đã xâm lược Việt Nam trong cuộc chiến hơn 35 năm
trước vì không muốn nó làm tổn hại quan hệ song
phương.
Ông nói: “Tinh thần dân tộc là một con dao hai
lưỡi. Nó có thể thúc đẩy đoàn kết dân tộc nhưng đồng
thời cũng có thể được sử dụng để chống lại Trung
Quốc, một kẻ thù từng xâm lược và tấn công Việt Nam.
Chính vì thế, cả hai nước muốn bỏ qua giai đoạn này
trong lịch sử và không giải thích rõ chuyện gì đã
xảy ra”.
Chuyên gia người Úc hiện đang có mặt ở Việt Nam để
chuẩn bị trả lời một kênh truyền hình dành cho giới
trẻ về cuộc chiến.
Ông cho VOA Việt Ngữ biết rằng bản thân ông khá ngạc
nhiên vì lời mời xuất hiện trên sóng truyền hình
quốc gia để nói về sự kiện xảy ra năm 1979.
Theo nhà nghiên cứu này, ông đã biết được các thông
tin về việc Bắc Kinh không muốn các cuộc kỷ niệm sự
kiện đẫm máu trên biên giới biến thành một cuộc công
kích chống Trung Quốc.
Ông nói: “Trung Quốc và Việt Nam đã bình thường hóa
quan hệ 10 năm sau cuộc chiến biên giới và mối bang
giao này đã tiến xa. Hai năm trước, họ còn đạt một
thỏa thuận định hướng dư luận để không làm biển Đông
và các vấn đề khác gợi lại giai đoạn sóng gió trước
đây. Việt Nam lo ngại việc kỷ niệm cuộc chiến biên
giới có thể biến thành một cuộc công kích chống
Trung Quốc cũng như sự công kích rằng chính phủ Việt
Nam đã không làm đủ để tưởng nhớ những hy sinh trong
cuộc chiến”.
Ông Thayer còn nói thêm rằng Trung Quốc không bao
giờ ngần ngại phàn nàn với phía Việt Nam mỗi khi có
sự kiện có thể được sử dụng để khơi gợi tinh thần
chống Bắc Kinh.
Vài ngày trước đây, phiên bản điện tử của tờ Petro
Times đã cho đăng tải bài viết với tựa đề ‘Biên niên
sự kiện chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc 1979’,
trong đó có dẫn lời của ông Đặng Tiểu Bình nói ‘dạy
cho Việt Nam’ một bài học.
Tuy nhiên, cho tới tối ngày 12/2, bài viết này ‘đã
bị gỡ bỏ’ theo như thông báo hiển thị khi click vào
bài báo. Tờ báo thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam
không giải thích lý do.
Một năm trước, nhiều tờ báo lớn ở trong nước cũng đã
có một loạt bài đánh dấu ngày xảy ra Chiến tranh
Biên giới Việt – Trung.
Mới đây, khi phát biểu tại một trung tâm nghiên cứu
chính sách có uy tín ở thủ đô Washington DC của Mỹ,
đại sứ Việt Nam tại Mỹ, ông Nguyễn Quốc Cường, nói
rằng Hà Nội muốn có mối bang giao tốt đẹp với nước
láng giềng lớn của Việt Nam.
Ông cũng đề cập tới việc năm ngoái, giới lãnh đạo
hai nước lần đầu tiên sử dụng đường dây nóng Việt –
Trung sau nhiều năm thiết lập, dẫn tới các đồn đoán
cho rằng phía Bắc Kinh đã nhân dịp đó ‘nhắc nhở’ Hà
Nội về các vấn đề gây trở ngại cho quan hệ giữa hai
quốc gia.
Ông Cường cũng nói về mối quan hệ đối tác toàn
diện với Trung Quốc, nhưng cũng công khai thừa nhận
hai bên vẫn còn những bất đồng.
Nhà ngoại giao này nói: "Tôi cũng phải nói rằng
chúng tôi [Việt Nam – Trung Quốc] vẫn có quan điểm
hết sức khác nhau về các tuyên bố chủ quyền ở biển
Đông. Chúng tôi đã thể hiện mối quan ngại của chúng
tôi. Chúng tôi đã nhiều lần lặp lại quan ngại của
chúng tôi về các động thái gần đây của Trung Quốc ở
biển Đông như lệnh cấm đánh bắt cá chẳng hạn”.
Tháng trước, một cuộc xuống đường của người dân để
tưởng nhớ một sự kiện đẫm máu ở quần đảo Hoàng Sa
xảy ra 40 năm trước giữa hai quốc gia đã bị chính
quyền địa phương giải tán.
Tin cho hay, hiện một số nhà hoạt động ở trong nước
cũng đang tính tới việc tổ chức kỷ niệm Chiến tranh
Biên giới